Mẹ nhặt ve chai, cha không có, nữ sinh bị bạn bè xalánh suốt 12 năm học, ngày nhận bằng khen, em đã phát biểu một câu khiến cả trường chìm trong nước mắt.

 

 

Suốt 12 năm đi học, cái tên “con nhỏ ve chai” đã gắn chặt với Hoa như một vết sẹo. Cha em mất từ khi mẹ mang thai em được ba tháng. Mẹ em, người đàn bà khắc khổ với đôi vai gầy nhặt ve chai từng con hẻm, từng bãi rác trong thành phố để nuôi em khôn lớn.

Ngày đầu tiên đi học lớp Một, Hoa đã bị bạn bè xa lánh chỉ vì bộ đồng phục cũ có vết vá ngay đầu gối và đôi giày nhựa mòn gót. Giờ ra chơi, em thường ngồi im bên gốc phượng, lôi trong cặp ra một ổ bánh mì không nhân cắn từng miếng nhỏ. Có khi đang ăn, đám bạn chạy ngang hất đổ, chỉ tay cười nhạo. Em chỉ cúi đầu nhặt lại mẩu bánh, vỗ sạch bụi rồi tiếp tục ăn. Thầy cô thương, nhưng cũng chỉ biết thở dài.

Lên cấp hai, mọi thứ càng tệ hơn. Bạn bè bắt đầu quan tâm đến hình thức, điện thoại, quần áo, giày dép. Hoa vẫn thế, vẫn chiếc áo học sinh cũ sờn màu, chiếc balo rách góc dưới được mẹ khâu lại bằng chỉ đỏ. Tan học, em không bao giờ la cà hàng quán, vì còn vội chạy bộ mấy cây số về phụ mẹ phân loại ve chai, chở đến vựa trước khi trời tối. Mẹ bảo: “Ráng học nghe con, để sau này khỏi khổ như mẹ.”

Hoa chỉ gật đầu, giấu đi giọt nước mắt.

Cấp ba là những tháng ngày vừa học vừa làm gia sư kiếm thêm tiền đỡ mẹ. Nhiều hôm tan ca, em ghé vựa ve chai phụ mẹ xếp hàng, tay bị kẹp bầm tím, lưng đau nhức. Có khi đạp xe về khuya, đói đến mức tay run, nhưng em vẫn tự nhủ phải cố. Bạn bè vẫn cười cợt: “Đừng ngồi gần con nhỏ ve chai, hôi lắm.”

12 năm học, Hoa chưa một lần được dự sinh nhật bạn, chưa một lần được ai mời đi ăn cùng lớp. Nhưng em vẫn chăm chỉ học, ngày ngày đứng đầu trường. Niềm an ủi duy nhất của em là buổi tối được ngồi ăn cơm cùng mẹ, nghe mẹ kể chuyện ngày xưa, rồi nhìn nụ cười móm mém nhưng đầy ấm áp của mẹ.

Ngày tổng kết năm lớp 12, Hoa được xướng tên nhận bằng khen “Học sinh xuất sắc toàn diện”. Khi bước lên bục, tay em run run cầm micro. Ánh mắt mẹ em từ dưới nhìn lên, đầy tự hào. Bà vẫn mặc bộ đồ cũ sờn bạc, tay chân dính đầy bụi giấy vụn. Nhưng bà cười, nụ cười đẹp nhất đời em.

Cả trường vỗ tay vang dội, nhưng khi Hoa cất giọng, hội trường bỗng im phăng phắc.

Em nói:

“Suốt 12 năm qua, em không có cha, và mẹ em – người đang ngồi dưới kia – là mẹ ve chai. Em từng rất xấu hổ, từng ước giá mà mẹ làm nghề gì khác, để em không bị bạn bè khinh rẻ. Nhưng rồi em nhận ra, mỗi lần em được điểm cao, mẹ đều cười thật tươi, và đó là lý do em tồn tại đến ngày hôm nay.”

Hoa nghẹn lại. Mắt em nhòe đi vì nước mắt. Mọi người vẫn lặng im.

“Mẹ ơi, con xin lỗi vì đã từng xấu hổ vì mẹ. Con cám ơn mẹ đã nhặt từng vỏ lon, từng chai nhựa để nuôi con lớn. Con hứa, mai này sẽ không để mẹ phải cúi xuống bãi rác nữa. Con yêu mẹ nhiều lắm.”

Nói xong, em cúi đầu thật sâu. Hội trường bỗng vang lên tiếng vỗ tay dồn dập. Có những giọt nước mắt lăn dài trên má thầy cô và bạn bè. Người mẹ gầy gò của em, ngồi dưới hàng ghế cuối, đôi tay run run chụm lại che miệng khóc. Bà chưa bao giờ nghĩ sẽ có ngày mình được nghe những lời ấy, trước hàng ngàn người.

Từ hôm đó, chẳng ai còn gọi Hoa là “con nhỏ ve chai” nữa. Bạn bè đến xin lỗi, muốn kết bạn cùng em. Nhưng em chỉ cười, vẫn ngồi một mình nơi gốc phượng mỗi sáng, đọc sách, chờ tiếng trống vào lớp.

Em hiểu, điều duy nhất em cần trong đời… vẫn chỉ là nụ cười của mẹ mà thôi.